07:06 17.08.2023 16+
Рубрика «Тыва эки турачыларга тураскаадыг» Оюн Шокар оглу Хайдып – тыва эки турачы, 2-ги взводтуң салбырының гвардейжи дайынчызы. Намдары болгаш дайынчы төөгүзү. Оюн Хайдып 1907 чылда Таңды кожууннуң Элегес сумузунуң Көк-Булуң деп черге малчын арат Шокар Оюннуң өг-бүлезинге төрүттүнген. Хайдып шериг назыны чеде бергеш-ле, 1923-1931 чылдарда чаа тургустунган Араттың революсчу шериинге албан эрттирген. Ол Бора-Шай, Чыргакыга болуп турган контр-революстуг тура халышкан кайгалдарны базарынга идепкейлиг киришкен. Хайдып Оюн шеригге тыва бижикке өөренип алгаш, сумуга ээп келгеш, улуг-биче чонун бижикке өөреткен. 1932-1940 чылдарда Элегес экономкүрге ажылдаан. Дайын эгелей бээрге, эрес-соруктуг Хайдыпты 1941 чылда сумунуң даргазынга томуйлаан. Ол Тыва Чазактың кыйгырыы-биле сумунуң чонунуң суй-белээн, тарааны Кызылче Кызыл коштарга чүдүргеш, чедирерин организастап чораан. Хайдып Оюн Көк-Булуңнуң тыва эки турачы оолдарын баштап алгаш, фронтуже аъттанган. Ол орук ара шериг белетекелин эрттип, 2-ги взводтуң 2-ги салбырының гвардейжи дайынчызы бооп, Деражно суур дээш тулчуушкунга эки турачылар санынга кирген. Киев госпиталынга чүгээртеп сегип чыткаш, дайындан чанган эш-өөрунге таваржып, Киевтен эмчи хептиг дезип үнгеннерниң бирээзи. Тыва Чазак ооң эрес-дидим чоруу дээш «Дайынчы шылгарал дээш» деп медаль-биле шаңнаан. Хайдып Оюн чедир эмнедип албаанындан дайындан чанып келгеш, Бай-Булуң колхозунга чылгычылап тургаш, хайлыг дайынчы балыгның уржуундан 1952 чылда мөчээн. "Тыва Арат Республиканың ЭКИ турачыларының ДАЙЫНЧЫ оруу». –А.Б. Конгар. – Барымдаалыг очерктер. – ООО «Тываполиграф». - Минусинск - 1922. – арын 203.
39094
Оставить сообщение: